Budowa i funkcjonowanie komórki

Komórka - to najmniejszy samoodtwarzający się żywy układ biologiczny, zdolny do przeprowadzania wszystkich podstawowych procesów życiowych.

Komórki mogą być różnej wielkości, przeciętna wielkość waha się siędzy 1 d 100 um. 

Najmniejsze są mikoplazmy (bakterie) - średnica 0,3 um

Największe u ptaków -komórki jajowe strusia - średnica 10, 5 cm 

U ssaków - wieloryb  - 20 cm.

Komórki można podzielić ze względu na stopień budowy - Wyróżnia się komórki prokariotyczne i eukariotyczne

  

 (wikipedia)

Struktury  komórkowe : 

Jądro komórkowe

Budowa 

* Najczęściej kuliste, czasami połatowate

* Przeważnie jedno duże położone w centralnej części komórki;

Zbudowane jest z otoczki jądrowej - dwuwarstwowej błony cytoplazmatycznej; wewnętrzna strona jest gładka, zewnętrzna pokryta rybosomami, przechodzącymi w retikulum szorstkie. 

W otoczce znajdują się niewielkie otwory, umożliwiające wymianę substancji między cytoplazmą a jądrem. 

 kariolimfa -  (sok jądrowy) - wypełnia wnętrze jądra zawiera enzymy syntezujące DNA i RNA 

chromatyna -  materiał genetyczny 

jąderko - małą nieobłoniona struktura na terenie jądra.

Funkcje: 

 -  Funkcja różnicowania; dojrzewania i funkcjonowania komórki, 

 -  Syntezy rybosomalnego RNA i podjednostek rybosomów ( w jąderku) 

 -  Synteza i replikacja DNA

 -  Przekazywanie informacji genetycznej komórkom potomnym, 

 -  Przekazywanie informacji genetycznej z DNA do RNA (transkrypcja) 

Cytozol

Płynna faza cytoplazmy, o charakterze roztworu zawierająca białka, aminokwasy, lipidy, kwasy tłuszczowe, sole mineralne.

W cytozolu zawieszony jest cytoszkielet złożony z włóknistych elementów, 

Dodatkowo cytoplazma zawiera jeszcze po za cytozolem zawieszone w nim plazmatyczne składniki komórki. 

 Funkcje : 

- Tworzy środowisko wewnętrzne komórki, zachodzi w nim szereg procesów biochemicznych oraz transport substratów i metabolitów między organellami

Błona komórkowa  


Jest granicą między komórką a jej otoczeniem. Skład chemiczny poszczególnych błon może się nieznacznie różnić : 
- białka -  proteiny 
- lipidy - tłuszcze
+ reszty cukrowe

Budowa: 
- asymetryczna - dwuwarstwowa struktura, każda warstwa błony ma inny skład  i właściwości: zwiększa ją obecność glikokalisu 
- płynna - lipidy z każdej warstw błony są w nieustannym ruchu,i zamieniają się miedzy sobą miejscami 
- wybiórczo przepuszczalna - selektywna (nie przepuszcza substancji wielocząsteczkowych, np. białek) 

Model płynnej mozaiki  (1972) -  teoria modelu płynnej mozaiki w której białka nie tworzą warstwy na powierzchni lipidów, lecz pływają w dwu-warstwie lipidowej zanurzone w różnym stopniu. Błona taka jest asymetryczna, płynna i dynamiczna.